Hiệp y là một thuật ngữ trong hành chính và chính trị Việt Nam, có nghĩa là đồng ý hoặc tán thành với một ý kiến, quyết định, hoặc đề xuất của một tổ chức, cá nhân khác, thường sau khi đã xem xét, cân nhắc kỹ lưỡng.
Hiểu đơn giản:
- “Hiệp” nghĩa là cùng nhau.
- “Y” nghĩa là đồng ý, chấp thuận.
Trong thực tế:
“Hiệp y” thường xuất hiện trong các quy trình bổ nhiệm, điều động cán bộ. Ví dụ: Khi một cấp quản lý đề nghị bổ nhiệm ai đó vào vị trí mới, cấp trên hoặc tổ chức liên quan cần phải hiệp y trước khi chính thức ban hành quyết định.
Hoặc trong các văn bản hành chính, một cơ quan muốn ban hành quyết định nhưng cần sự đồng thuận của cơ quan khác, thì sẽ gửi văn bản xin hiệp y.
Ví dụ: Ban Tổ chức Tỉnh ủy gửi văn bản xin hiệp y với Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc điều động, bổ nhiệm cán bộ.
1. Hiệp Y Bắt Buộc
Hiệp y bắt buộc là trường hợp mà văn bản, quyết định hoặc đề xuất chỉ được thực hiện nếu nhận được sự đồng ý của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền hiệp y.
Nếu không được hiệp y hoặc bị từ chối hiệp y thì không thể thực hiện hành động đó.
Đặc điểm:
- Phải có văn bản xin ý kiến hiệp y chính thức.
- Phải chờ có ý kiến đồng ý mới được tiếp tục.
- Nếu bị từ chối, phải dừng hoặc điều chỉnh nội dung đề xuất.
- Mang tính ràng buộc pháp lý.
Ví dụ:
- Khi bổ nhiệm một cán bộ cấp Sở, cần hiệp y bắt buộc từ Ban Thường vụ Tỉnh ủy.
- Các trường hợp phong tặng danh hiệu Nhà nước phải hiệp y từ các bộ ngành liên quan.
2. Hiệp Y Không Bắt Buộc
Hiệp y không bắt buộc là việc xin ý kiến cho đúng quy trình, nhưng không nhất thiết phải chờ đồng ý. Ý kiến của cơ quan, tổ chức hiệp y chỉ mang tính tham khảo.
Dù đồng ý hay không, đơn vị đề xuất vẫn có quyền quyết định cuối cùng.
Đặc điểm:
- Có thể xin ý kiến để tham khảo, nhưng không cần phụ thuộc hoàn toàn.
- Mang tính khuyến nghị, không ràng buộc pháp lý.
- Đôi khi dùng để tăng sự đồng thuận, minh bạch trong công tác quản lý.
Ví dụ: Khi xây dựng chương trình hoạt động đoàn thể tại một đơn vị, xin hiệp y từ công đoàn cấp trên nhưng không nhất thiết phải chờ hiệp y mới được thực hiện.
Khi ban hành quy chế nội bộ, có thể xin ý kiến các bộ phận chuyên môn.
