Khi chúng ta nghe tin tức trên Tivi thường nghe thấy những câu nói đại loại như máy bay của một nước nào đó gặp tai nạn, các nhân viên cứu nạn đang tìm kiếm chiếc hộp đen của máy bay ở chỗ xẩy ra tai nạn, nguyên nhân xẩy ra tai nạn vẫn chưa được làm rõ…
Vậy thì hộp đen của máy bay là gì, việc tìm kiếm chiếc hộp đen đó có tác dụng như thế nào đối với việc giải thích bí mật về tai nạn máy bay? Cái gọi là hộp đen trong thực tế chính là thiết bị tự động ghi lại thông tin chuyến bay.
Nó có thể ghi chép và lưu trữ một cách trung thực tình hình vận hành của động cơ máy bay, tình hình trong và ngoài khoang máy bay, sự kiện đột nhiên phát sinh trước khi xảy ra tai nạn, cung cấp những chứng cớ rõ ràng cho việc điều tra nguyên nhân xảy ra tai nạn. Sau khi máy bay xảy ra tai nạn.
Chiếc hộp đen sẽ rơi xuống mặt đất hoặc dưới biển theo những mảnh vỡ của máy bay. Hộp đen được thiết kế đặc biệt giúp nó chịu được va đập (3.400 Gs), và tồn tại được dưới sức ép (227kg/6,5cm2), nhiệt độ (1.100°C) mà không hư hại, chịu được nước muối (dưới đáy biển) 24-30 ngày không gỉ.
Hộp đen ngày nay đã được cải tiến nhiều, gồm hai phần chính: thiết bị ghi dữ liệu chuyến bay (FDR) và thiết bị ghi âm buồng lái (CVR). Các thông tin hành trình mà hộp đen ghi lại bao gồm tất cả hoạt động các máy bay từ khi bắt đầu cất cánh. FDR được nối với các thiết bị cảm ứng đặt ở nhiều nơi trên máy bay cung cấp các thông số thay đổi theo thời gian về hướng di chuyển, về tốc độ, về độ cao của máy bay, chênh lệch áp suất, điều khiển của tay lái, tình trạng nhiên liệu…
Mỗi thông tin được ghi lại dưới dạng đường lỗ trong một dải kim loại mỏng. Thiết bị ghi này (FDR) được đặt chắc chắn trong một chiếc hộp để chống va đập, rất kín và không bắt lửa. Trong trường hợp tai nạn nó vẫn được bảo vệ nguyên vẹn.
Riêng CVR được nối với những micro đặt trong buồng lái để ghi lại những âm thanh (như lời nói, tiếng bật công tắc, , tiếng gõ của…). Thường có 4 cái, đặt trên đấu phi công chính; phi công phụ, phi công thứ 3 (nếu có) và ở giữa buồng lái. FDR có thể ghi dữ liệu 25 giờ và CVR thì ghi trong khoảng 2 giờ.
Có tên gọi “hộp đen” vì ban đầu thiết bị này thường sáng, được sơn màu đen. Ngày nay nó được sơn các màu sáng thường là màu cam để dễ tìm kiếm. Ngoài ra, hộp đen còn được trang bị một hệ thống dẫn giúp định vị vị trí của nó, rất cần khi nó bị rơi xuống nước (ULB). Thiết bị này có 2 “mắt thần”, khi nước ngập đến mắt thần, thiết bị sẽ phát ra sóng âm thanh ở 37,5 kHz với tần suất 1 lần/giây trong suốt 30 ngày. Ngày nay, hộp đen không chỉ dùng trên máy bay mà còn dùng trên nhiều phương tiện khác như xe hơi, tàu lửa…
Hộp đen ô tô
