Đưa sản phẩm từ trái chanh dây ra thị trường thế giới
Sau khi được người quen giới thiệu về cây chanh dây, chị Thơm đã chịu khó tìm hiểu kỹ thuật trồng và chăm sóc loài cây này trên mạng internet. Sau đó, chị mua 80 gốc chanh dây ở Lâm Đồng về trồng thử tại khu vực rẫy của gia đình. Nhờ chăm sóc đúng kỹ thuật, điều kiện tự nhiên thuận lợi, sau 5 tháng, vườn chanh dây của chị đã cho thu hoạch.
Thấy giống chanh dây rất hợp với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu của rẫy cà phê nhà mình, chị mạnh dạn tiếp tục xuống 120 gốc chanh dây trồng xen với diện tích hơn 2 ha cây cà phê và hồ tiêu chăm sóc theo quy trình khép kín, sử dụng hệ thống tưới tiết kiệm nước.
Có được thành quả, năng suất chanh dây đạt ngoài kết quả như mong đợi, việc xử lý trái chanh dây bị thối, úng khi mùa mưa đến cũng được chị tìm cách xử lý bằng việc ngắt toàn bộ lá trước mùa mưa. Tuy nhiên vấn đề đầu ra, tiêu thụ như thế nào là một bài toán khó. Thời điểm đó, người dân vùng Tây Nguyên chưa biết nhiều tới trái chanh dây nên không có ai thu mua. Chị Thơm phải tự lặn lội đem sản phẩm đến các siêu thị, đô thị lớn để chào bán từng chuyên hàng.
Sự kiên trì và lòng quyết tâm đã không phụ lại công sức của chị, năm 2011, tình cờ chị Thơm tìm được mối mua chanh dây ở chợ Thủ Đức (Thành phố Hồ Chí Minh) với giá 15.000 đồng/kg. Dần dần, thông qua các mối thu mua, chị đã đưa được sản phẩm chanh dây sang thị trường các nước châu u như Pháp, Thụy Sĩ.
Đê tiện cho công việc sản xuất và kinh doanh về sản phẩm chanh dây, dần xây dựng thương hiệu và phát triển mối quan hệ với các đối tác, năm 2019 chị Thơm thành lập Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Hùng Thơm do chị làm Giám đốc.
Ngay từ khi đi vào hoạt động, Hợp tác xã luôn đặt mục tiêu phát triển cho sản phẩm. Để bảo đảm nguồn nguyên liệu chất lượng cao, Hợp tác xã đã đẩy mạnh liên kết với các hộ nông dân trồng chanh dây theo tiêu chuẩn GlobalGAP trên diện tích 30 ha. Không chỉ xuất khẩu chanh dây, Hợp tác xã còn tiến hành xây dựng chuỗi giá trị cho mặt hàng này qua việc chế biến tinh cốt chanh dây cô đặc, dịch chanh dây đông lạnh, sấy mứt từ vỏ chanh dây. Với những nỗ lực của Hợp tác xã, 2 sản phẩm đã đạt chứng nhận OCOP cấp tỉnh. Thời gian tới, Hợp tác xã tiếp tục hướng đến việc nâng cao chất lượng sản phẩm, hoàn thiện các tiêu chí để nâng hạng sản phẩm OCOP.
Đảm bảo cho công việc sản xuất và kinh doanh, Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Hùng Thơm đã ký hợp đồng liên kết với hơn 100 hộ dân và một số hợp tác xã ở các huyện: Mang Yang, ĐắkPơ, ChưPrông với tổng diện tích trên 100 ha. Ngoài ra, Hợp tác xã còn ký hợp đồng liên kết với các hộ dân trồng chanh dây theo tiêu chuẩn GlobalGAP trên diện tích 30 ha tại huyện Mang Yang. “Khi liên kết với Hợp tác xã, người nông dân sẽ được cung cấp giống, hướng dẫn quy trình trồng, chăm sóc chỉ sử dụng phân bón hữu cơ”.
Cho đến thời điểm hiện nay, mỗi ngày, Hợp tác xã xuất khẩu hơn 1 tấn quả chanh dây sang 2 nước châu u là Pháp và Thụy Sĩ với giá bán khoảng 100.000 đồng/kg. Việc xuất khẩu của Hợp tác xã chủ yếu là ủy thác qua một doanh nghiệp để làm các thủ tục khai hải quan. Nhiều sản phẩm chế biến từ chanh dây như: ruột chanh dây đông lạnh, nước cốt chanh dây, mứt chanh dây sấy dẻo, bột chanh dây, trà Detox chanh dây sấy giòn, tinh dầu chanh dây… cũng được Hợp tác xã xuất khẩu nhằm đa dạng hóa sản phẩm tới tay người tiêu dùng. Bình quân mỗi năm, sau khi trừ hết các chi phí thì Hợp tác xã thu về lợi nhuận hơn 1,5 tỷ đồng.
Mới đây, thông qua kênh thương mại điện tử, Hợp tác xã đã quảng bá các sản phẩm, chốt được nhiều hợp đồng với khách hàng xuất khẩu sang Liên bang Nga thông qua việc giới thiệu về dự án mới trên website. Ngoài đẩy mạnh quảng bá và bán hàng trên website và các sàn thương mại điện tử như: Ocop Gialai, Lazada, Sendo, Hợp tác xã còn tạo tương tác trên trang mạng xã hội Facebook.
Hợp tác xã đang làm hồ sơ tham gia sàn OCOP Việt Nam để quảng bá sản phẩm chanh dây quả đã được chứng nhận OCOP 4 sao cấp tỉnh và nước cốt chanh dây được chứng nhận OCOP 3 sao. Hiện nay người mua và người bán chỉ cần giao dịch qua mạng. Mọi thông tin về sản phẩm đã được cập nhật đầy đủ trên các sàn thương mại điện tử uy tín.
Hiệu quả kinh tế từ mô hình sản xuất
Hợp tác xã Hùng Thơm đã tạo được nguồn thu nhập ổn định cho 40 lao động tại địa phương với mức thu nhập bình quân 7 triệu đồng/người/tháng. Bên cạnh đó, Hợp tác xã cũng hỗ trợ giống, phân bón, kỹ thuật trồng, chăm sóc chanh dây cho 14 hộ nghèo trên địa bàn huyện để họ phát triển, nâng cao thu nhập và ổn định cuộc sống.
Ngày 14/10/2022, chị Đỗ Thị Mỹ Thơm vinh dự là một trong 100 đại diện của cả nước được nhận danh hiệu “Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2022” do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức bình chọn và trao giải tại Hà Nội.