Cách đây mấy tháng, sau khi xem xong tiết mục của Suboi và Tlinh trên Rap Việt, lúc ấy Trấn Thành có nói một câu: “Phụ nữ mà tự tin, hay ho như thế thì làm gì phải đi đòi nữ quyền”. Tự dưng mình nghĩ, đến cả những người có trình độ và sức ảnh hưởng lớn còn có suy nghĩ kì cục vậy, phải chăng chính những văn hóa phẩm mà chúng ta coi hàng ngày đang định hình sai lệch hoàn toàn những thuật ngữ, khái niệm mà chúng ta coi hằng ngày? Câu trả lời là có.
Theo như mình tra trên từ điển Cambridge, Feminism hay nữ quyền – là “niềm tin rằng phụ nữ có các quyền, năng lực và cơ hội như nam giới và được đối xử theo cách tương tự, hoặc thiết lập các hoạt động nhằm đạt được trạng thái này”. Trong đây không có một từ nào nhắc đến việc phụ nữ phải tự tin, hay ho để có được nữ quyền, chủ nghĩa này, theo mình, là dành cho tất cả phụ nữ, kể cả họ có nhút nhát, tự ti thì họ vẫn được quyền hưởng nữ quyền mà không cần thay đổi gì.
Vậy tư tưởng này ở đâu mà ra, chắc hẳn một phần nằm trong những bộ phim “bom tấn” mà chúng ta coi trên màn ảnh. Những năm gần đây, những bộ phim có kinh phí lớn, với nhân vật chính là nữ giới xuất hiện không hề ít, từ Maleficent, Wonder Woman cho đến Captain Marvel, Mulan, Birds of Prey,… và điều kỳ cục là hầu hết chúng đều cổ súy cho tư tưởng nữ quyền một cách cực đoan độc hại.
Những bom tấn trên mang một cái nhìn vô cùng lệch lạc, họ bắt những nhân vật nữ trở nên thù hằn với đàn ông. Mình không hiểu vì sao đạo diễn lại cho Carol Danvers một quá khứ không có gì là tốt đẹp ở trái đất đều gây ra bởi những người khác giới, từ người cha ngày nào cũng mắng nhiếc, người anh coi thường hay đồng đội cười nhạo,… trong thế giới của cô chẳng có người đàn ông nào tử tế cả. Hay trong Wonder Woman 1984, ngoại trừ anh bồ Steve Trevor, thì nam giới trong phim đều nông cạn, tham lam và hở ra là ức hiếp phái nữ.
Những bộ phim về nữ siêu anh hùng vô hình chung đều mang theo công thức cũ, đó là ban cho nhân vật nữ một sức mạnh khổng lồ và giải quyết đám đàn ông. Không phải cứ mang một sức mạnh to lớn, chiến thắng và đè đầu cưỡi cổ nam giới là tôn vinh phái nữ. Nó mang một tư tưởng độc hại, rằng bạn muốn thay đổi, muốn có được sự nhìn nhận tôn trọng thì phải trở nên mạnh mẽ, hay nói trắng ra là nam tính hơn.
Ví dụ kinh khủng nhất cho điều này có thể thấy ở Mulan Live Action, Mulan được ban cho một sức mạnh trời phú cùng biểu tượng phượng hoàng cao quý, cô thậm chí vượt trội hơn tất cả và à ừm, chiến thắng quân địch nhờ sức mạnh. Trong khi đó, những phụ nữ còn lại, giống như em gái của Mulan, không có được sức mạnh như cô, thì cũng đành xuôi theo xã hội và chọn chuyện lấy chồng như một lựa chọn duy nhất. Dường như bộ phim đang cố thể hiện nữ quyền một cách méo mó theo thiểu số, tưởng tượng mà xem, một cô gái bình thường khi xem bộ phim sẽ chỉ nhìn thấy bản thân mình trong cô em gái đó, và sẽ nghĩ rằng, mình không được xinh đẹp, tự tin, mạnh mẽ như những cô gái khác, thì khó mà nhận được sự nhìn nhận của người khác nếu không theo những lề lối đã định sẵn.
Dường như, những bộ phim thương mại hiện nay đều đang cố mang những chiếc áo giáp nam cho những nhân vật nữ, tất cả các cách giới thiệu siêu anh hùng trong Captain Marvel, cách phát triển võ thuật của Mulan hay những mánh khóe trong Ocean’s 8 chẳng khác gì những bộ phim có nội dung tương tự với nhân vật là đàn ông. Điều này chứng tỏ sự cực đoan trong định nghĩa nữ quyền của các nhà làm phim, và họ lầm tưởng rằng khán giả yêu thích những người phụ nữ được nam tính như vậy.
Rõ ràng, thành công của một người phụ nữ không hề được đo chuẩn bằng đàn ông, nên việc phụ nữ tự tin, mạnh mẽ là điều đáng mừng nhưng không có nghĩa, họ cứ phải khỏe bằng đàn ông, mạnh như đàn ông thì mới là một bộ phim về nữ quyền.
Trong hiếm hoi những bộ phim xem gần đây, mình đặc biệt thích tư tưởng feminist trong “Little Women” – ở đó dù có rất nhiều nhân vật nữ, dù cho nam tính hay nữ tính, thì cái mà bộ phim nhấn mạnh và cho những nhân vật của mình trải nghiệm, đó là theo đuổi những gì họ muốn. Ước mơ của mỗi người phụ nữ trong phim là khác nhau, dù là sự nghiệp, gia đình hay nghệ thuật đều được trân trọng.
Hy vọng bộ phim sắp ra mắt – Black Widow sẽ không đi theo “vết xe đổ” của những người tiền nhiệm. Vì xét cho cùng, nữ quyền thì vẫn phải “đòi” nên phim ảnh vẫn mang sức mạnh rất lớn. Tuy nhiên, chúng ta mong chờ một bộ phim với tư tưởng đúng đắn chứ không phải xù lông gồng mình cho ra dáng.
Link: https://bannenbiet.com/nu-quyen-cuc-doan-trong-cong-nghiep-dien-anh-2/
Nguồn: Maybe
