Tộc người là cộng đồng người có chung tộc danh, chung một sắc thái văn hóa, một ngôn ngữ, một phương thức sản xuất, một địa bàn cư trú, một cơ cấu xã hội…
Ngữ hệ (dòng ngôn ngữ) là hệ ngôn ngữ, tập hợp ngôn ngữ của các tộc người có ngôn ngữ tương đồng, giống nhau, có thể nói với nhau và hiểu biết lẫn nhau qua trình bày ngôn ngữ. Một ngữ hệ có thể gồm vài, vài chục hoặc vài trăm ngôn ngữ khác nhau. Sự hình thành ngữ hệ mới xảy ra cách nay khoảng 4.000 – 5.000 năm, trên cơ sở phân chia cư dân thành các nhóm ở các địa bàn khác nhau: ven biển và nổi địa; đồng bằng và vùng núi; thượng lưu và hạ lưu, ngoại lai và bản địa… Hiện ngữ hệ Nam Đảo có tới trên dưới 500 ngôn ngữ khác nhau.
Theo số liệu Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009 của Tổng cục Thống kê thì Việt Nam có 54 tộc người (thành phần dân tộc), trong đó tộc Kinh (Việt) đồng nhất, các tộc Tày, Nùng Mường. Thái, Móng. Khmer, Dao, Hoa… có từ 30-40 vạn đến hơn 1 triệu dân, có tộc người trên dưới chục vạn người như Bana, Hrê,
Xơđăng, Giarai, lại có tộc người chỉ có khoảng dăm ba trăm, thậm chí ít hơn như Ođu, Sila. Chứt…
Có thể xếp 54 tộc người ở Việt Nam thuộc ba ngữ hệ sau:
1. Ngữ hệ Nam Á (Đông Nam Á).
a) Ngôn ngữ Việt – Mường: gồm các tộc Kinh (Việt). Mương. Thổ, Chứt…
b) Ngôn ngữ Mon – Khmer: gom các tộc Khmer, Bana. Xơđăng. Cơho. Hrè. Mnóng Xtiêng. Bru Văn Kiều, Cơtu, Gié Triêng. Mạ, Khơmú. Co Tàoi. Chơro, Khang Xinhmun Mang Brâu, Odu, Romăm…
c) Ngôn ngữ Tày – Thái: gồm các tộc Tày, Thái, Nùng, Sán Chay (Cao Lan – Sán Chỉ), Giáy, Lào, Lự, Bố Y…
d) Ngôn ngữ Mông – Dao: gồm các tộc Mông, Dao, Pà Then.
đ) Ngôn ngữ Nam Á khác: gồm các tộc La Chí, La Ha, Cơlao, Pu Péo…
2. Ngữ hệ Nam Đảo:
Ngôn ngữ Malayô – Pôlinêdiêng: gồm các tộc Giarai. Êđê, Chăm, Raglai. Churu.
3. Ngữ hệ Hán . Tạng.
a) Ngôn ngữ Hán: gồm các tóc Hoa Hán), Ngãi, Sán Dìu.
b) Ngôn ngữ Tạng – Miến: gồm các tộc Hà Nhì, La Hủ, Phù Lá, Lô Lô, Cống, Si La.
